Tadeusz Czosnyka, Ekslibrysy Jana Pawła II, Gliwice 2001
"Artysta w szczególny
sposób obcuje z pięknem. W bardzo realnym sensie można powiedzieć, że piękno
jest jego powołaniem, zadanym mu przez Stwórcę wraz z darem >talentu
artystycznego<. ...Artysta nieustannie poszukuje ukrytego sensu rzeczy, z
wielkim trudem stara się wyrazić rzeczywistość niewysłowioną. Nie sposób zatem
nie dostrzec, jak wielkim źródłem natchnienia może być dla niego ta swoista
>ojczyzna duszy-*:, jaką jest religia" (Jan Paweł II, List do artystów, 3;13).
Jan Paweł II, od początku swojego Pontyfikatu, okazuje ludziom ze środowisk
twórczych szczególne zainteresowanie i troskę, otrzymując w zamian wyjątkową
życzliwość i szacunek. Będąc jednym z nich, proponuje jak najbardziej integralne
spojrzenie na twórczość artystyczną, na jej źródło, naturę, charakter i funkcję.
Dowody tego można znaleźć w licznych wypowiedziach skierowanych do ludzi kultury
i sztuki, których niejako syntezę stanowi List Ojca Świętego Jana Pawia II do
Artystów z 4 kwietnia 1999 roku.
Nic więc dziwnego, że osoba i czyn
Jana Pawła II fascynuje i inspiruje artystów. Świadczą o tym liczne opracowania
dedykowanych mu dzieł artystycznych. Niniejsza publikacja jest również tego
dowodem. Powstała w roku XXIII rocznicy Pontyfikatu i XX rocznicy Fundacji Jana
Pawła II. Prezentowane w niej prace artystyczne, tj. ekslibrisy, są dowodem tego
jak artyści od Kazachstanu po Argentynę towarzyszą wiernie temu Wielkiemu
Człowiekowi, któremu Bóg zlecił przewodnictwo ludzkości w drodze do siebie na
przełomie tysiącleci.
Ośrodek Dokumentacji Pontyfikatu Jana
Pawła II w Rzymie kontynuuje pracę systematycznego opisywania poszczególnych
kategorii dzieł artystycznych dedykowanych Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II.
Niniejsza publikacja, będąca opisem bibliograficznym ekslibrisów Papieża Jana
Pawła II z ich reprezentatywną albumową prezentacją, jest owocem tej pracy. Jej
pojawienie się, było możliwe dzięki kolekcjonerskiej pasji i fachowej wiedzy na
ten temat Józefa Tadeusza Czosnyki z Wojcieszowa.
Zamieszczone w tej publikacji prace
artystyczne, przez wielu zaliczane bywają do ubogich pod względem formy czy
kształtu artystycznego. Z pewnością nie mogą być uważane za takie pod względem
treści.
Ekslibris, jako artystyczny znak
własnościowy książki, jest małą formą graficzną, czasem wręcz sygnaturą, czasem
wdrukowaną na wewnętrzną stronę karty tytułowej książki, częściej jednak
przyjmującą formę odrębnej kartki. Może być wykonany w technice: drzeworytu,
linorytu, miedziorytu, akwaforty czy też przy pomocy często stosowanych ostatnio
technik komputerowych. To co jednak przyciąga w tej formie artystycznego wyrazu
to jej treść.
Ekslibrisy papieskie, których bogaty
wybór spotykamy na stronicach niniejszej publikacji, tworzą swoiste kalendarium
pontyfikatu. Mają więc wartość dokumentacyjną, bowiem rejestrują fakty, oddają
klimat i treść, próbują nadać sens ważniejszym wydarzeniom papieskiego
posługiwania.
Niniejsza publikacja stara się
spełnić rygory pracy naukowej. Dostarcza więc sporą dozę informacji fachowej o
poszczególnych obiektach. Bibliografia wszystkich ekslibrisów Papieża Jana Pawła
II stanowi centralną i najważniejszą część tej pozycji, poprzedza ją rozdział
poświęcony historii powstawania ekslibrisów dla Ojca Świętego, natomiast po niej
następuje albumowy wybór ciekawszych eksponatów.
Należą się zatem słowa wielkiego
uznania tym wszystkim, dzięki którym udało się zrealizować niniejszą publikację.
Na pierwszym miejscu słowa te odnoszą
się do właściciela kolekcji ekslibrisów i autora tekstów Józefa Tadeusza
Czosnyki. To dzięki jego nadzwyczajnej pasji kolekcjonerskiej i zdobywanej
systematycznie wiedzy pojawia się ta interesująca pozycja księgarska
przybliżająca osobę Ojca Świętego Jana Pawła II, odbieraną oczami artystów,
twórców ekslibrisów.
Podobnie, na wyrazy uznania i
wdzięczności zasługują ci, którzy wsparli finansowo inicjatywę Ośrodka
Dokumentacji Pontyfikatu Jana Pawła II.
W końcu do listy adresatów
podziękowań należy również dołączyć Drukarnię GREG w Gliwicach, która
technicznie zrealizowała podjęte przedsięwzięcie.
Oby to studium ekslibrisów papieskich
przybliżało ten wielki Pontyfikat końca Drugiego i początku Trzeciego
Tysiąclecia, a tym wszystkim, którzy wezmą do ręki niniejszą publikację
przysporzyło doznań estetycznych i wzbogaciło wiedzę o osobie i posłudze Piotra
naszych czasów, Ojcu Świętym Janie Pawle II.
Rzym, 16 października 2001
Ks. Jan Główczyk