Tadeusz Czosnyka, Ekslibrysy Jana Pawła II, Gliwice 2001

 

 

        "Artysta w szczególny sposób obcuje z pięknem. W bardzo realnym sensie można powiedzieć, że piękno jest jego powołaniem, zadanym mu przez Stwórcę wraz z darem >talentu artystycznego<. ...Artysta nieustannie poszukuje ukrytego sensu rzeczy, z wielkim trudem stara się wyrazić rzeczywistość niewysłowioną. Nie sposób zatem nie dostrzec, jak wielkim źródłem natchnienia może być dla niego ta swoista >ojczyzna duszy-*:, jaką jest religia" (Jan Paweł II, List do artystów, 3;13).
Jan Paweł II, od początku swojego Pontyfikatu, okazuje ludziom ze środowisk twórczych szczególne zainteresowanie i troskę, otrzymując w zamian wyjątkową życzliwość i szacunek. Będąc jednym z nich, proponuje jak najbardziej integralne spojrzenie na twórczość artystyczną, na jej źródło, naturę, charakter i funkcję. Dowody tego można znaleźć w licznych wypowiedziach skierowanych do ludzi kultury i sztuki, których niejako syntezę stanowi List Ojca Świętego Jana Pawia II do Artystów z 4 kwietnia 1999 roku.
        Nic więc dziwnego, że osoba i czyn Jana Pawła II fascynuje i inspiruje artystów. Świadczą o tym liczne opracowania dedykowanych mu dzieł artystycznych. Niniejsza publikacja jest również tego dowodem. Powstała w roku XXIII rocznicy Pontyfikatu i XX rocznicy Fundacji Jana Pawła II. Prezentowane w niej prace artystyczne, tj. ekslibrisy, są dowodem tego jak artyści od Kazachstanu po Argentynę towarzyszą wiernie temu Wielkiemu Człowiekowi, któremu Bóg zlecił przewodnictwo ludzkości w drodze do siebie na przełomie tysiącleci.
        Ośrodek Dokumentacji Pontyfikatu Jana Pawła II w Rzymie kontynuuje pracę systematycznego opisywania poszczególnych kategorii dzieł artystycznych dedykowanych Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II. Niniejsza publikacja, będąca opisem bibliograficznym ekslibrisów Papieża Jana Pawła II z ich reprezentatywną albumową prezentacją, jest owocem tej pracy. Jej pojawienie się, było możliwe dzięki kolekcjonerskiej pasji i fachowej wiedzy na ten temat Józefa Tadeusza Czosnyki z Wojcieszowa.
        Zamieszczone w tej publikacji prace artystyczne, przez wielu zaliczane bywają do ubogich pod względem formy czy kształtu artystycznego. Z pewnością nie mogą być uważane za takie pod względem treści.
        Ekslibris, jako artystyczny znak własnościowy książki, jest małą formą graficzną, czasem wręcz sygnaturą, czasem wdrukowaną na wewnętrzną stronę karty tytułowej książki, częściej jednak przyjmującą formę odrębnej kartki. Może być wykonany w technice: drzeworytu, linorytu, miedziorytu, akwaforty czy też przy pomocy często stosowanych ostatnio technik komputerowych. To co jednak przyciąga w tej formie artystycznego wyrazu to jej treść.
        Ekslibrisy papieskie, których bogaty wybór spotykamy na stronicach niniejszej publikacji, tworzą swoiste kalendarium pontyfikatu. Mają więc wartość dokumentacyjną, bowiem rejestrują fakty, oddają klimat i treść, próbują nadać sens ważniejszym wydarzeniom papieskiego posługiwania.
        Niniejsza publikacja stara się spełnić rygory pracy naukowej. Dostarcza więc sporą dozę informacji fachowej o poszczególnych obiektach. Bibliografia wszystkich ekslibrisów Papieża Jana Pawła II stanowi centralną i najważniejszą część tej pozycji, poprzedza ją rozdział poświęcony historii powstawania ekslibrisów dla Ojca Świętego, natomiast po niej następuje albumowy wybór ciekawszych eksponatów.
        Należą się zatem słowa wielkiego uznania tym wszystkim, dzięki którym udało się zrealizować niniejszą publikację.
        Na pierwszym miejscu słowa te odnoszą się do właściciela kolekcji ekslibrisów i autora tekstów Józefa Tadeusza Czosnyki. To dzięki jego nadzwyczajnej pasji kolekcjonerskiej i zdobywanej systematycznie wiedzy pojawia się ta interesująca pozycja księgarska przybliżająca osobę Ojca Świętego Jana Pawła II, odbieraną oczami artystów, twórców ekslibrisów.
        Podobnie, na wyrazy uznania i wdzięczności zasługują ci, którzy wsparli finansowo inicjatywę Ośrodka Dokumentacji Pontyfikatu Jana Pawła II.
        W końcu do listy adresatów podziękowań należy również dołączyć Drukarnię GREG w Gliwicach, która technicznie zrealizowała podjęte przedsięwzięcie.
        Oby to studium ekslibrisów papieskich przybliżało ten wielki Pontyfikat końca Drugiego i początku Trzeciego Tysiąclecia, a tym wszystkim, którzy wezmą do ręki niniejszą publikację przysporzyło doznań estetycznych i wzbogaciło wiedzę o osobie i posłudze Piotra naszych czasów, Ojcu Świętym Janie Pawle II.
 

Rzym, 16 października 2001
 

Ks. Jan Główczyk