SŁOWO
WSTĘPNE
Ks. Biskupa Szczepana Wesołego,
Przewodniczącego Rady Administracyjnej Fundacji
Pierwsze
dziesięciolecie nie jest wielką rocznicą. Jest jednak etapem
działalności, po którym można się pokusić o spojrzenie wstecz i
zrobienie krótkiego bilansu.
Powstanie Fundacji Jana Pawła II związane jest z obecnym
pontyfikatem Papieża Jana Pawła II. W swoich założeniach Fundacja
chce być trwałym pomnikiem tego pontyfikatu w „polskim Rzymie".
Powołanie na
Stolicę Piotrową Papieża z polskiego narodu, rozbudziło prastare
więzi Polski z Rzymem. Więzi te, zapoczątkowane przez przyjęcie
Chrztu przebiegają na różnych płaszczyznach: intelektualnej,
duchowej i ogólnoludzkiej. Fundacja pragnie zacieśniać i kontynuować
owe więzi, które przejawiają się dziś w licznych pielgrzymkach jak i
działalności kulturowej. Poszczególne działy Fundacji wypływają
właśnie z tych zapotrzebowań.
Dom
Pielgrzyma jest najłatwiej zrozumiałym działem Fundacji.
Przyjeżdżają pielgrzymi i trzeba im zapewnić, stosunkowo niedrogie,
ale godne mieszkanie i utrzymanie. Nie można zaspokoić potrzeb
wszystkich pielgrzymów, ale można pomóc wielu. Dom Pielgrzyma przy
via Cassia jest właśnie tym miejscem, które spełnia zadanie opieki
nad pielgrzymami, na miarę swoich możliwości.
Trudniej
zrozumiała jest działalność Polskiego Instytutu Kultury
Chrześcijańskiej, który jest innym działem działalności Fundacji.
Więź z Rzymem, jako centralnym ośrodkiem Kościoła katolickiego i w
ogóle chrześcijaństwa, obejmuje również Rzym jako centrum kultury
rzymskiej, a właściwie grecko-rzymskiej. Rzym starożytny,
renesansowy, barokowy itp., ciągle fascynuje historyków, ludzi
kultury, a właściwie każdego, kto interesuje się rozwojem myśli
ludzkiej, sztuki i architektury. Kultura promieniowała z Rzymu,
przede wszystkim na tak zwany zachodni świat. Promieniuje i na nasze
polskie dzieje. Instytut Kultury pragnie włączyć się w to
promieniowanie korzystając z niego ale i wnosząc polskie
doświadczenia oraz osiągnięcia.
Doświadczenia zaś polskie są specyficzne. Gdy mówimy, nawet bardzo
ogólnie, o zachodzie i wschodzie, dwie te rzeczywistości muszą się
gdzieś spotkać. Spotkanie to przebiega przez polską ziemię. Polska,
związana z kulturą zachodnią, współżyła w swoich granicach
państwowych z narodami związanymi ze wschodnią kulturą. Polska była
w historii silnym państwem wówczas, gdy stanowiła wielką wspólnotę
narodów. A stała się tą wspólnotą nie przez militarne podboje ale
przez dobrowolnie zawierane unie. Współżycie różnych narodów
wytworzyło atmosferę tolerancji w stosunku do przekonań religijnych
i tradycji narodowych. Ludzie odmiennych religii i narodowości
umieli przez całe pokolenia zgodnie współżyć i współpracować.
Instytut Kultury - po powołaniu go - szukał swego profilu, jak
realizować stawiane sobie założenia. Po pierwszych latach poszukiwań
wypracowuje dziś swoją charakterystykę przez dzielenie się
doświadczeniami z przeszłości, które jednak stają się ogromnie
aktualne w dzisiejszej rzeczywistości. Dzielenie się doświadczeniami
przeszłości, to właśnie organizowane przez Instytut sympozja naukowe
związane z 600-le-ciem Chrztu Litwy, Tysiącleciem Chrztu Rusi, czy
innymi problemami współżycia kultur. W pewnym sensie, oparcie się na
doświadczeniach przeszłości ukierunkowuje obecne działanie przez
otwarcie Pracowni Naukowej Instytutu w Lublinie, która chce pomagać
w formowaniu świadomej inteligencji katolickiej we Wschodniej
Europie.
Instytut nie zapomina jednak i o współżyciu kultur tu na zachodzie,
które wnosi doświadczenie życia emigracyjnego. W dzisiejszym świecie
pluralistycznym, czyli w społeczeństwie wielokulturowym, konieczna
jest świadomość polskich wartości kulturowych wśród młodego
pokolenia polonijnego, urodzonego poza Polską. Organizowany przez
Instytut Uniwersytet Letni Kultury Polskiej chce być w tym pomocny.
Istnieje również potrzeba gromadzenia całej ogromnej dokumentacji
związanej z obecnym pontyfikatem. Wiele się przecież pisze,
dyskutuje, tworzy. Ośrodek Dokumentacji Pontyfikatu mieści się w
Domu Jana Pawła II. Staje się coraz bardziej ośrodkiem archiwalnym i
bibliotecznym nieodzownym dla tych, którzy podejmują badania nad
nauczaniem Jana Pawła II i jego reperkusjami zwłaszcza na polu
katolickiej nauki społecznej i teologii.
O tym wszystkim chce poinformować niniejsza zwięzła publikacja.
Wydając ją, Fundacja nie chce się chwalić ile to już zrobiła czy
osiągnęła. Mamy świadomość, że osiągnięcia pierwszego
dziesięciolecia są skromne. Chce jednak Fundacja swoim ofiarodawcom,
którzy swoją ofiarnością przyczynili się. i przyczyniają nadal do
jej istnienia, raz jeszcze podziękować za okazywaną pomoc i
wsparcie. Chce to uczynić przez przypomnienie założeń i pokazanie
jak - w miarą możliwości - są one realizowane. Prosimy o przyjęcie
publikacji jako wyrazu wdzięczności i jako sprawdzian, że Fundacja
właściwie realizuje swoje założenia.
Bp Szczepan Wesoły Przewodniczący Rady
Administracyjnej Fundacji |